Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie zakupiło 50 obrazów wybitnego łemkowskiego malarza – Nikifora.
Nikifor urodził się 21 maja 1895 roku w Krynicy. Był Łemkiem, a jego prawdziwe nazwisko, którego nie znał, brzmiało: Epifan Drowniak. Samotny, żyjący na marginesie społeczeństwa, często bez środków do życia, miał ogromny hart ducha, talent i siłę do realizowania swojego postanowienia, że zostanie malarzem. Najczęściej malował pejzaże miejskie, które odznaczają się niezwykłą pomysłowością w kształtowaniu brył i usytuowaniu monumentalnych budynków w tkance miast. Uwielbiał malować stacje kolejowe, krajobraz beskidzki, a dużą część jego kolekcji stanowiły także portrety i postacie świętych. Był znakomitym obserwatorem świata. Jego prace odznaczały się także absolutną wrażliwością na barwę. Dziś uważany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli tzw. „sztuki naiwnej”.
Ostatnio w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie jego prace były prezentowane w ramach wystawy „Nikifor. Malarz nad malarzami” na przełomie 2021 i 2022 roku.
Prace, które PME zakupiło od pana Jacka Frączaka, są częścią kolekcji zgromadzonej przez wybitnego rzeźbiarza Alfonsa Karnego (1901-1989). W końcu lat 40. XX wieku artysta osobiście zakupił je u Nikifora. Obrazy pochodzą z lat 20., 30., 40. i początków lat 50. XX wieku. Wszystkie, wykonane w technice gwaszu i akwareli, zachowały pierwotną głęboka „aksamitną” barwę, która tak zachwyca miłośników twórczości Nikifora.
Obrazy Nikifora z kolekcji Alfonsa Karnego były prezentowane na wystawie „Nikifor” w Zachęcie w czerwcu 1967 roku. Po śmierci Alfonsa Karnego kolekcję odziedziczyła Danuta Wróblewska-Frączak, znana kuratorka i krytyczka sztuki. Dwukrotnie prezentowała prace Nikifora na wystawach: w Galerii POKAZ w Warszawie w 1995 roku i w Galerii Kordegarda w Warszawie w 2000 roku. W latach 2015-2016 jej syn Jacek Frączak przygotował wystawę Nikifora w USA: w Peter and Elizabeth C. Tower Gallery należącej do Uniwersytetu Daemen College w Amherst w stanie Nowy Jork, a także w Muzeum Polskim w Chicago. Kolekcja w latach 2017-2022 znajdowała się w depozycie w Państwowy Muzeum Etnograficznym w Warszawie. Jej część była prezentowana na wystawie „Nikifor. Malarz nad malarzami”.
Zakup dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa w ramach programu własnego Narodowego Instytutu Muzeów „Rozbudowa zbiorów muzealnych”.
Wartość projektu wynosi: 628 320 zł z czego 500 000 zł ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z budżetu państwa w ramach programu własnego Narodowego Instytutu Muzeów Rozbudowa zbiorów muzealnych.
Projekt dofinansowano ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego, organizatora Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie.
